Đạo diễn 'đa tài' Bùi Quốc Bảo: 'Rước hên vào nhà'

(giaidauscholar.com) - Tết này, Bùi Quốc Bảo tiếp tục là 1 trong những đạo diễn kiêm biên kịch tất bật nhất của làng văn nghệ phía Nam. Anh cùng lúc triển khai 2 dự án phim web drama (phim chiếu mạng), 2 vở kịch truyền hình. Đặc biệt, anh còn viết tuồng và dàn dựng cho vở cải lương Rước hên vào nhà, dự kiến có sự tham gia của nhiều ngôi sao cải lương gạo cội.

Kịch 'Đời như ý': Nỗi buồn kiểu Nguyễn Ngọc Tư

Vở kịch Đời như ý (KB- ĐD: Bùi Quốc Bảo) vừa công diễn tại sân khấu Thế giới trẻ (25 Cống Quỳnh, TP.HCM) vào cuối tuần qua và sẽ tham dự Liên hoan Sân khấu kịch chuyên nghiệp toàn quốc khai mạc ngày 14/7 tại Huế.

Vào nghề hơn 20 năm, Bùi Quốc Bảo từng đoạt giải Cù nèo Vàng 2013 dành cho đạo diễn xuất sắc nhất với vở kịch Ngày tận thế. Trước đó, anh tạo nên sự thu hút đặc biệt với hàng loạt kịch kinh dị như Lầu hoang, Họa hồn, Bí mật nhà xác, Một xác hai mạng... Anh còn lấy nước mắt khán giả qua các vở kịch tâm lý như Đời như ý, Cõng mẹ đi chơi, Gặp mẹ trong mơ, Đò tình, Bảy ngàn đêm...

Từ một quyết định táo bạo

Ngoài ra, anh còn là tác giả của hàng trăm kịch bản video hài và kịch ngắn, phim truyền hình dài tập. Theo Bùi Quốc Bảo, một biên kịch muốn giỏi thì phải luôn tự mày mò học hỏi để bắt kịp xu thế hiện đại, chứ không chỉ dựa vào năng khiếu có sẵn. Nếu không, chắc chắn sẽ bị thế hệ trẻ vượt qua. Điều này cũng đúng với vai trò đạo diễn, cùng phần lớn các lĩnh vực nghệ thuật nói chung.

Bùi Quốc Bảo sinh năm 1976 tại Đồng Tháp. Anh từng tham gia thi học sinh giỏi văn toàn quốc năm lớp 9 và lớp 12. Nhờ sức học tốt, Bảo thi đậu vào khoa Luật của Đại học Tổng hợp TP.HCM. Đó là niềm tự hào rất lớn của một gia đình miền quê sông nước miền Tây. Ấy vậy mà, học hết năm thứ nhất, Bảo bỏ học vì chán. Cha và mẹ buồn đến tuyệt vọng.

Bảo về quê kiếm việc làm một thời gian thì quay lại Sài Gòn để tìm kiếm cơ hội mới. Các công việc không tên không làm Bảo thỏa mãn, nhưng có cơm ăn qua ngày. Một lần tình cờ, Bảo đọc được một kịch bản một vở rất nổi tiếng. Nó cuốn hút anh bất tận và đánh trúng vào đam mê bị chìm khuất. Anh nghĩ tại sao mình không trở thành một biên kịch? Thế là quyết định thi vào khoa Biên kịch của Trường Cao đẳng Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM. Nhưng năm ấy, trường không đào tạo biên kịch, nên đành thi vào khoa Đạo diễn.

Bắt đầu viết kịch bản đầu tiên theo bản năng, e dè gửi cho đạo diễn Hùng Lâm xem, góp ý. Trong mắt vị đạo diễn lão luyện, kịch bản khởi đầu trong đời mà viết được như thế là tạm ổn. Hùng Lâm đã chỉnh sửa và góp ý cho Bảo để nó trở nên đầy đặn, hoàn chỉnh hơn. Từ đó, Bảo tin rằng mình có thể đi theo con đường yêu thích, đó là viết kịch bản. Anh tự tìm tài liệu để học hỏi. Qua kịch bản thứ 2, Bảo được sân khấu đón nhận. Chỉ trong một thời gian ngắn sau đó, cái tên Bùi Quốc Bảo đã xuất hiện ở nhiều sân khấu uy tín như IDECAF, 5B Võ Văn Tần, Thế giới trẻ, Nụ cười mới…

Bảo có thể tạo nên một câu chuyện hài hước có ý nghĩa giáo dục sâu sắc, hoặc một câu chuyện cảm động về tình mẫu tử. Có thể tạo ra sự lãng mạn đầy bi kịch của tình yêu lứa đôi; hoặc là một vở kịch kinh dị khiến khán giả rùng mình. Tất cả đều có điểm chung là chạm vào được cảm xúc người xem.

Bước thêm vào cải lương và điện ảnh

Đến một thời điểm, Bùi Quốc Bảo nhận ra rằng việc biến câu chuyện trên giấy thành những tình huống sống động trên sân khấu sẽ thú vị hơn nhiều. Thế là anh bước chân vào vai trò dàn dựng, đạo diễn. Hơn ai hết, một đạo diễn tự tay biến ý tưởng từ con chữ của mình thành ngôn ngữsân khấu, sẽ dễ hiểu rõ các nhân vật của mình muốn gì, cũng như tư tưởng của tác phẩm là gì? Anh tiếp tục thành công trên vai trò đạo diễn khi các vở của anh liên tiếp được khán giả đón nhận, bán được vé.

Nhưng Bảo là người không muốn lặp lại mình. Anh không muốn bị xem là một kẻ lạc hậu. Anh thôi thúc muốn được thử thách ở các lĩnh vực khác. Anh âm thầm tự học cách viết kịch bản truyền hình và điện ảnh. Các bộ phim truyền hình do anh chấp bút đạt lượng người xem rất cao, vì câu chuyện lôi cuốn, cảm xúc. Khi đã tạm thành công ở vai trò biên kịch, đạo diễn sân khấu và truyền hình, anh tự hỏi vì sao mình sinh ra ở quê hương của nghệ thuật cải lương mà không viết tuồng cải lương.

Thực ra, hồi học đạo diễn sân khấu, Bảo thường lân la sang lớp cải lương để học ké. Anh nghe thầy cô phân tích bài bản tuồng cổ mà say mê. Anh âm thầm học các bài bản. Thời gian rảnh, anh lê la đến các câu lạc bộ đờn ca tài tử. Cứ thế, cải lương ngấm dần vào máu chàng trai trẻ. Ngấm ở đây, không chỉ là mê hát và biết hát, mà là đào sâu phân tích, đổi mới. Đến một ngày, anh quyết định viết tuồng đầu tay, được Đài Truyền hình TP.HCM mời dàn dựng; sau này được mời đạo diễn cho chương trình Ngân mãi chuông vàng.

Sự tín nhiệm tiếp nối, anh được mời viết và dựng 5 vở cải lương. Mùa Tết 2022 này, anh tiếp tục với vở cải lương tâm lý hài Rước hên vào nhà. Đây là một vở diễn dự kiến có nhiều ngôi sao gạo cội góp mặt, cho thấy nhà đài ngày càng tin tưởng vào năng lực của Bùi Quốc Bảo.Anh bộc bạch: “Ngày nay ít còn tác giả mặn mà với cải lương, bởi vì thể loại này khó viết, ít có đất diễn. Bản thân tôi vừa mê cải lương vừa thích chinh phục cái khó, nên cứ thử sức như vậy. Bây giờ cơ hội học hành rộng mở và đa dạng hơn trước. Quan trọng là bản thân có đủ đam mê để dấn thân hay không. Làm nghệ thuật mà cứ an phận và ngại thử thách, chắc chắn sẽ bị đào thải”.

• Đạo diễn Bùi Quốc Bảo: Trưởng thành nhờ… kịch ma

• Kịch 'Đời như ý': Nỗi buồn kiểu Nguyễn Ngọc Tư

• 'Giấc mơ lóng lánh': Kịch tương tác đặc thù của sân khấu 5B

Bảo nói rằng được viết và dàn dựng như là lẽ sống. Thiếu chúng anh thấy cuộc đời vô nghĩa. Anh kiếm được nhiều tiền từ nghề viết và đạo diễn, đủ để chăm sóc tốt cho cha mẹ già. Thế nhưng, nếu kiếm được ít tiền, anh vẫn dấn thân, vì muốn sống với niềm vui sáng tạo.

Tuy nhiên, như đã nói, Bùi Quốc Bảo khá năng động, thích tìm tòi, nên khi phim chiếu mạng thịnh hành, nhà sản xuất liên tục đặt hàng, anh cũng đã làm rất tốt. Ở tuổi 45, nhưng anh vẫn dựng lên được những câu chuyện rất trẻ trung, hợp xu thế, như chủ đề tình yêu giữa con gái nuôi và cha nuôi. Hoặc đề tài gay cấn như tình yêu phi công trẻ và “máy bay bà già”. Giống như được tổ đãi, nhiều dự án mà Bùi Quốc Bảo chạm tay vào là đánh trúng vào sự quan tâm của số đông khán giả.

Còn hiện tại, Bùi Quốc Bảo đang ấp ủ để chuẩn bị cho mình một kịch bản phim màn ảnh rộng, dự kiến bấm máy trong năm 2022. Và đây không phải là kịch bản điện ảnh đầu tiên…

Nguyễn Huy